Toruń
 

Zamek krzyżacki w Toruniu

Ruiny zamku krzyżackiego w Toruniu.

Zamek krzyżacki w Toruniu - najwcześniejszy zamek krzyżacki na ziemi chełmińskiej, zbudowany na planie podkowy, prezentuje wcześniejszą formę rozwoju zamków krzyżackich, jeszcze przed ustaleniem się typowego zamku konwentualnego w postaci regularnego czworoboku.

Wybudowany w Toruniu zamek był bazą wypadową do podboju Prusów i tworzenia na ich terenie potężnego państwa zakonnego. Składał się z zamku głównego, przedmurza i przedzamczy.

Zamek główny (w formie nieregularnego czworoboku), kilkupiętrowy, składał się ze skrzydła południowego i wschodniego, pod którymi zachowały się sklepione piwnice. Piwnice i przyziemia służyły jako pomieszczenia gospodarcze; piętro o wysokich salach miało charakter mieszkalny i reprezentacyjny. W skrzydle południowym znajdowała się kaplica (na piętrze), refektarz (jadalnia) i dormitorium (sypialnia); w skrzydle wschodnim kapitularz (sala narad), sale komtura w stronie północnej. Brama wjazdowa znajdowała się od zachodu. W części północnej, na dziedzińcu, stała ośmioboczna wolnostojąca wieża, o wysokości prawdopodobnie około 36-40 m. Wnętrze zamku było bogato zdobione. W poziomie drugiego piętra wokół zamku głównego i na koronie 12-metrowego muru otaczającego dziedziniec, biegł ganek obronny.
Poniżej zamku mieściło się przedmurze (międzymurze), otaczające zamek dookoła. Tutaj mieściły się zabudowania gospodarcze oraz mieszkała służba zamkowa.

Historia

Budowę zaczęto w latach 50. XIII wieku, ukończono w drugiej ćwierci XIV wieku. Prawdopodobnie od początku była to siedziba komtura. W roku 1454 zamek został wzięty szturmem przez mieszczan toruńskich, a następnie prawie całkowicie zburzony. Wydarzenia te zapoczątkowały wojnę trzynastoletnią.

W okresie nowożytnym teren zamkowy był wykorzystywany jako bastion oraz wysypisko śmieci. Dopiero w 1966 roku ruiny zamku uporządkowano, odsłaniając zachowane do wysokości ok. 1,5 m mury parteru. Odnalezione wtedy detale architektoniczne (maswerki, zworniki) znalazły się w podziemiach zamku oraz w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu.

Z budynków zamku głównego do dzisiaj zachowała się wieża ustępowa (gdanisko) wraz z prowadzącym do niej gankiem, fosa, dolne partie murów parteru i ośmiobocznej wieży i piwnice. Na terenie przedzamcza zachowały się budynki związane z zamkiem - dawny szpital (częściowo zburzony w końcu XIX w.) i młyn górny, a także znaczne odcinki murów przedzamcza z kilkoma bramami (w tym m.in. Młyńską i Menniczą). W trakcie prac archeologicznych odsłonięto przyziemie zamku głównego wraz z fragmentami arkadowego krużganku od strony dziedzińca oraz sklepione piwnice. Znaleziono też liczne detale dekoracyjne, jak np. profilowane cegły i kilka rodzajów ceramicznych płytek posadzkowych, a także figuralnych oraz fragmenty dekoracji maswerkowej i florystycznej i części muru z polichromią.

          Najlepiej zachowanym fragmentem zamku jest sanitarna wieża Gdanisko z początku XIV wieku, postawiona nad Strugą Toruńską; za nią średniowieczny mur z arkadami, blankami i hurdycją, który był zewnętrznym murem wschodnim zespołu zamkowego, a dalej szeroka fosa wschodnia, użytkowana niegdyś jako staw rybny. Poza fosą leżała rozległa Wola Zamkowa - służebna osada zamkowa.

Bardzo dobrze są też zachowane podziemia zamku głównego, w których do niedawna mieściło się Muzeum Historii Zamku.
Ruiny zamku (poza Gdaniskiem) stanowią ruiny zamku głównego, zarys domu zakonnego oraz fragmenty obwarowania z bramami. Na terenie przedzamcza znajduje się górny młyn, wymieniony już w 1262 roku (budynek przebudowany w XIX wieku na mieszkania, zachował jedynie fragmenty gotyku). Obok młyna, naprzeciw mostku, ostrołukowa brama gotycka. Od Wisły ruiny są oddzielone murem XIX-wiecznych fortyfikacji pruskich, zbudowanych na miejscu wcześniejszych, z 1613 roku.


Użytkowanie obecne

Dzisiaj zamek, zakonserwowany, jako trwała ruina, służy celom turystycznym i dydaktycznym. Poza wycieczkami organizowane są tutaj także festiwale uliczne, happeningi, imprezy masowe i turystyczne (pikniki, strzelanie z łuku, pokazy mody itp.). W Fosie Zamkowej organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Kontakt" (od roku 1991 ) oraz Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chrześcijańskiej Song of Songs.

Festiwal ten odbywa się w plenerze, w obrębie ruin Zamku Krzyżackiego i średniowiecznej Fosy Staromiejskiej na toruńskiej Starówce.

 

 

 
Aby być punktualnym ...
 
Dedykacja
 
Klasa A (2005/2008r.)
dedukuje stronę:
Byłemu wychowawcy
Tomaszowi Ociepie :)


Natomiast my,
klasa B (2006/2009r.),
dedukujemy stronę
naszemu byłemu i
obecnemu nauczycielowi
języka polskiego:
pani Dorocie Ociepie
panu Tomaszowi Ociepie


Klasa C (2007/2010)
dedykuje stronę
Nauczycielowi j. polskiego
pani Dorocie Ociepie =)


Klasa B (2008/2011 )
dedykuje stronę
nauczycielowi języka polskiego
Pani Dorocie Ociepie ;)


Klasa A (2010/2013)
dedykuje stronę
nauczycielowi języka polskiego
Pani Dorocie Ociepie :)
Twórcy...
 
Twórcami strony są absolwenci
Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego
(kl.A r.2005/2008) :
- Jan Stelmach "Kadet"
- Piotr Kamkow "Młody"
- Agnieszka Ilcewicz "Ola"



Teraz stroną zajmują się
uczniowie kl.B (r. 2006/2009):
- Kamil Nosol
- Piotr Zalfresso-Jundziłło
- Maciej Urbaniak



W roku szkolnym 2009/2010
stroną zajmują się
uczniowie kl.C ( 2007/2010 ) :
- Wojciech Podlejski
- Katarzyna Wawrzyńczak



W roku szkolnym 2010/2011
stroną zajmują się
uczniowie kl.B ( 2008/2011 ) :
- Kamil Czarnecki
- Kordian Sosnówka


W roku szkolnym 2011/2012
stroną zajmują się uczniowie klasy 2a
- Adrian Gawroński
- Bartosz Depta
 
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja